Jan Kreczmar

Aktor, reżyser teatralny. Jednocześnie ze studiami aktorskimi podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Przed wojną aktor teatrów: Miejskich w Wilnie (1929-31), Polskiego w Poznaniu (1931-32), Towarzystwa Krzewienia Kultury Teatralnej w Warszawie (1933-39). W latach 1933-35 był słuchaczem Wydziału Sztuki Reżyserskiej PIST-u, ale studia przerwał z braku czasu. Po wybuchu wojny znalazł się we Lwowie, gdzie do czerwca 1941 grał w Państwowym Polskim Teatrze Dramatycznym. Po zajęciu Lwowa przez Niemców przedostał się do Warszawy i pracował m. in. jako konwojent, później barman w kawiarni "U Aktorek". Uczestniczył aktywnie w konspiracyjnym życiu kulturalnym. Był członkiem Tajnej Rady Teatralnej, wykładowcą konspiracyjnego PIST-u, brał udział w tajnych przedstawieniach. Po wybuchu powstania warszawskiego znalazł się w Lublinie i tam w listopadzie 1944 zaczął występować w Teatrze Wojska Polskiego, z którym w marcu 1945 przeniósł się do Łodzi. W tym czasie zaczął także reżyserować. W latach 1946-63 należał do zespołu Teatru Polskiego w Warszawie. Od 1963 do końca życia był aktorem Teatru Współczesnego. W ostatnich latach ciężka choroba (amputacja nogi) zmusiła go do ograniczenia występów. Był działaczem ZASP-u (m. in. w 1947 przewodniczącym Naczelnej Rady Artystycznej), potem SPATiF-u (prezesem w latach 1961-63). Prowadził szeroką działalność pedagogiczną: w latach 1945-46 był wykładowcą PIST-u, potem w PWST w Warszawie (od 1955 z tytułem profesora zwyczajnego). W latach 1947-49 był zastępcą dyrektora tej uczelni, w latach 1949-55 oraz 1956-67 jej rektorem. W filmie debiutował w 1938. Syn wybitnego pedagoga Jana Kreczmara, założyciela warszawskiego Gimnazjum im. A. Kreczmara, brat reżysera teatralnego Jerzego Kreczmara, mąż aktorki Justyny Kreczmarowej, ojciec poety i satyryka Adama Kreczmara, wuj aktora Zbigniewa Zapasiewicza, dziadek aktora Grzegorza Daukszewicza. [FilmPolski]